Podczas tegorocznych wakacji w Polsce zmagaliśmy się z intensywnymi opadami deszczu. W ciągu zaledwie kilkudziesięciu minut potrafiło spaść tyle deszczu, ile średnio odnotowuje się przez cały miesiąc. Tak duże opady są niebezpieczne, prowadzą do podtopień garaży i piwnic, zalań ulic i paraliżują ruch w mieście. To nie tylko chwilowa niedogodność, ale realne straty finansowe, ryzyko dla infrastruktury i naszego codziennego życia. Niedostosowanie miast do nowych warunków i zmian klimatu to dziś jedne z najpoważniejszych wyzwań wielu metropolii.
Podcast – czyli krótko i na temat
Zapraszamy na nowy cykl podcastów, w którym przybliżymy ideę “miasta-gąbki” i opowiemy o drugim etapie bydgoskiego projektu retencyjnego.
Nowe odcinki co tydzień w naszych mediach społecznościowych – Facebook oraz YouTube.
Bydgoszcz – przygotowanie do zmian
Nowe drogi, zabetonowane parkingi i coraz mniej terenów zielonych sprawiają, że w miastach, przy intensywnych opadach, woda zamiast wsiąkać do gruntu, spływa wprost do kanalizacji, powodując jej przeciążenie. Dodatkowo – sieć kanalizacji deszczowej projektowana była według dawnych norm, z uwzględnieniem mniejszej zabudowy i znacznie łagodniejszych zjawisk pogodowych.
Bydgoskie wodociągi nie czekały, aż problem nadmiaru wód opadowych osiągnie rangę kryzysu. Już ponad 10 lat temu przeprowadzona została pełna inwentaryzacja i konserwacja istniejącej sieci kanalizacji deszczowej. Rozpoczęły się też prace nad modelowaniem hydrodynamicznym kanalizacji deszczowej w mieście. To wieloetapowy i złożony proces z wykorzystaniem wirtualnych symulacji opadów i ich wpływu na miasto.
Do systemu, w którym tworzono kolejne modele, wprowadzone zostały ogromne ilości danych m.in.: zestawienia opadów z ostatnich 30 lat, wyniki laserowego skanowania terenu czy analizy warunków gruntowych. Powstały model pozwolił wyznaczyć miejsca, w których po opadach pojawi się nadmiar wody, gdzie kanalizacja deszczowa może być niewystarczająca i gdzie wymagana jest budowa zbiorników retencyjnych do magazynowania nadmiaru deszczówki.
Rozwiązania inspirowane naturą
Do 2023 roku w Bydgoszczy, dzięki unijnemu wsparciu, powstały już 34 zbiorniki retencyjne sterowane za pomocą sztucznej inteligencji (AI). Obecnie realizowany jest drugi etap projektu, dzięki któremu w mieście pojawi się kolejnych 35 zbiorników wyposażonych w urządzenia do podczyszczania wód opadowych i wykorzystywania zgromadzonej deszczówki do podlewania zielni. Przybędzie też dużo zielono-niebieskiej infrastruktury, takiej jak ogrody deszczowe, zielone ściany czy łąki kwietne. Te wszystkie rozwiązania są inspirowane naturą i zabezpieczą całą Bydgoszcz przed negatywnymi skutkami zmian klimatu na kolejne lata.
„Miasto gąbka” – to działa
Podczas tegorocznych wakacji w Bydgoszczy padało dużo i często, a działające już zbiorniki retencyjne udowodniły, że założenia inżynierów MWiK okazały się prawidłowe.
W Bydgoszczy 27 lipca, w ciągu niespełna godziny spadły aż 33 mm deszczu, czyli tyle, ile zazwyczaj odnotowuje się przez cały miesiąc. System zadziałał prawidłowo, a zbiorniki zaczęły przejmować nadmiar wód opadowych – mówi Stanisław Drzewiecki, Prezes Miejskich Wodociągów i Kanalizacji. – Przed realizacją projektu w Bydgoszczy odnotowywaliśmy nawet 10 podtopień na metr kwadratowy rocznie. Po ostatniej ulewie nie odnotowaliśmy ani jednego przypadku podtopienia. To dowód na to, że system retencyjny oparty na filozofii „miasta – gąbki” działa skutecznie na rzecz miasta i jego mieszkańców – dodaje Prezes bydgoskich wodociągów.
Bydgoszcz – przykładem dla innych
Rozwiązania wypracowane w Bydgoszczy wzbudzają coraz większe zainteresowanie już nie tylko w Polsce, ale i za granicą. Projekt modernizacji kanalizacji deszczowej spotkał się z dużym zainteresowanie przedstawicieli europejskich miast, którzy przyjechali do Bydgoszczy na spotkanie w ramach obchodów Prezydencji Polski w UE. Bydgoska idea „miasta-gąbki” była żywo omawiana i zainspirowała gości do wdrażania jej w ich krajach.
Obecnie Bydgoszcz jest jednym z nielicznych miast w Polsce, które tak kompleksowo podchodzi do adaptacji miasta do zmian klimatu. Projekt w 100% realizuje strategię Unii Europejskiej i Polski w tym zakresie. Bydgoskie rozwiązania stanowią przykład skutecznego i nowoczesnego podejścia do planowania, modernizacji i zarządzania systemami kanalizacji deszczowej. Wskazują też kierunek, w jakim powinny zmierzać inne miasta, podejmujące działania adaptacyjne wobec coraz częstszych i bardziej gwałtownych zjawisk atmosferycznych. To korzyści nie tylko dla miast, ale przede wszystkim dla ich mieszkańców i przyszłych pokoleń.
